Turismoa Txilen

Txilen turismoa herrialdeko baliabide ekonomiko garrantzitsuenetako bat bihurtu da, 1990eko hamarkadaren erdialdearen geroztik, batez ere bere muturreko lurraldeetan. 2005. urtean sektore hori % 13,6 hazi da, 1.500 milioi dolar baino gehiago sortuz, herrialdeko BPGren % 1,33-ren baliokidea. Turismoaren Mundu Erakundearen (TME) arabera, Txile Amerika barruan atzerriko turisten zortzigarren helmuga izan zen 2010an, kontinenteko bisita guztien % 1,8 harrapatu baitzuen. Urte hartan, 1636 milioi dolarreko diru-sarrera sortu zuten 2.766.000 turista herrialdera iritsi ziren. Bisitari horiek gehienak kontinenteko herrialdeetatik etorri ziren, batez ere Argentinatik; hala ere, hazkunderik handiena Europako bisitariena izan da, batez ere Alemaniakoa. 2011ko lehen hiruhilekoan zehar, 1.043.000 turista baino gehiago sartu ziren, eta hori aurreko urteko aldi berean baino % 9,2ko gehikuntza izan zen, guztira 3.069.792 izan ziren urte hartako amaieran. Txile, Hego Amerikako hego-mendebaldeko muturrean kokatuta, normalean hiru eremu geografikoz osatua deskribatzen da. Horietako lehena, Txile kontinental bezala ezagutzen dena, Hego Konoko mendebaldeko kostaldeko lur zerrenda luze eta estu bat da 17°29'57 S eta 56°32'12" S paraleloen artean, gehiena Ozeano Bareko erribera hego-ekialdetarretik Andeetako mendikateraino, 4.270 km-etan zehar. Bigarrena, Txile uhartetar izenekoa, Hego Ozeano Bareko sumendi uharte multzo bati dagokio: Juan Fernández uhartedia eta Desventuradas uharteak Hego Amerikan daude, Salas y Gómez uhartea eta Pazko uhartea, geografikoki Polinesian kokatuta. Hirugarrena, Antartikako Txileko Lurraldea izenekoa, Antartikako 1,250,257.6 km²-ko eremu bat da, 53 ° W eta 90º W meridianoen artean, non bertan Txilek subiranotasuna aldarrikatzen duen, bere hegoaldeko muga Hego Poloraino zabalduz. Amerikan, Ozeanian eta Antartikan duen presentziagatik, Txilek herrialde trikontinental bat bezala deskribatzen du bere burua. Herrialdeko latitudeen bitartea, zein 39 gradutan baino gehiago zabaltzen dena, 72 baino gehiagora iristen dena Txileko Lurraldearen barnean Antartikoa sartzen bada, erliebea eta Ozeano Barearen eragina faktore nagusiak dira Txileko klima eta paisaiaren barietate handia azaltzeko; horrek herrialdeko ekosistema desberdinen eraketa eragiten du. Txileko erakargarri turistiko nagusiak: 6.435 km luzeko kostaldea, Andeetako mendikatea, non eski-estazioak, mendiak eta sumendiak dauden, bere uharte eta artxipelagoak —Pazko uhartea erakargarri txiletar nagusietako bat da—, eta paisaia naturaleko lekuak —14 monumentu natural, 36 parke nazional, 10 biosfera-erreserba, 52 erreserba natural, 39 natura santutegi eta 12 Ramsar gune osatuta—, batez ere, herrialdeko muturreko zonaldekoak. Txileko oroigarrietan ardoak, kobre- eta zur-lanak, ehunak eta eskulanak orokorrean nabarmentzen dira.